Shell weer aangeklaagd!
Juist vandaag vindt er in de 2e Kamer een hoorzitting plaats op initiatief van SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen met als onderwerp maatschappelijk verantwoord ondernemen in West Afrika en waarvoor Shell is uitgenodigd om vragen te beantwoorden. Sharon Gesthuizen heeft eind vorig jaar zelf een bezoek gebracht aan de Nigerdelta en daar gesproken met verschillende partijen (zie ook Tribune van januari).
De hoorzitting is openbaar maar de genodigden zijn niet verplicht om te komen en hun verklaringen zijn ook niet onder ede.
Uit een vertrouwelijk stuk dat Shell gisteren al aan de Kamercommissie heeft verspreid, blijkt weer het oude bekende liedje: “de problemen in Nigeria komen door een corrupte regering en sabotage door bepaalde groeperingen, die olie plunderen”! Shell treft dus geen schuld.
Gelukkig zijn er organisaties in Nederland die daar anders over denken.
Zo heeft Milieudefensie namens een aantal gedupeerde boeren en vissers eind 2009 een rechtszaak aangespannen in Den Haag tegen Shell. Ondanks alle juridische pogingen van Shell om deze zaak niet ontvankelijk te verklaren heeft de rechter anders geoordeeld. Het hoofdkantoor van Shell in Nederland is wel degelijk eindverantwoordelijk voor alle activiteiten, ook die in het buitenland zoals Nigeria. Pas in Dec. 2015 heeft het gerechtshof Shell uiteindelijk definitief verantwoordelijk gesteld. De zaak komt inhoudelijk pas in maart 2016 aan de beurt. Hopelijk komt er eindelijk gerechtigheid voor de boeren en burgers in Nigeria.
Deze week is ook bekend geworden dat ook Amnesty International en Vrienden van de Aarde een officiële klacht hebben ingediend tegen de Koninklijke Shell. Shell zou de richtlijnen van de Organisatie voor economische samenwerking (OECD) hebben overtreden door geen verantwoordelijkheid te nemen voor de olielekkages en milieuschade.
De klacht is ingediend bij de OECD en de Nederlandse regering.
Al jaren is Shell ook opgeroepen om het affakkelen van de restolie te beëindigen en zo de milieuvervuiling te stoppen. Tot op heden is dat echter nauwelijks gebeurd, want volgens Shell is het te gevaarlijk voor medewerkers om in de Nigerdelta te werken.
Langzaam maar zeker wordt het nu voor Shell zelf heet onder de voeten!
Shell is al eerder in februari 2006 door een Nigeriaanse rechter veroordeeld tot het betalen van een boete van $ 1,5 miljard aan de Ljaw-stam omdat het oliebedrijf hun leefgebied zou vervuilen.
In november 2010 heeft Shell ook al een schikking getroffen met de Amerikaanse beurswaakhond SEC voor een bedrag van € 167 miljoen wegens omkoping van de douane in Nigeria in 2002.
Al deze negatieve publiciteit heeft voormalig directeur Jeroen van der Veer nog geen imagoschade opgeleverd, al is het bedrijf in 2010 wel geschrapt uit de Dow Jones Sustainability index. Weg duurzaamheids imago, dat toch al niet groot was toen Shell bekend maakte nauwelijks nog te investeren in zonne- of windenergie. Alleen in biobrandstoffen is Shell nog geïnteresseerd, want die kunnen via de bestaande kanalen verspreid worden.
Aan geld heeft Shell geen gebrek, want de winst van Shell was over het 1e kwartaal van 2010 zelf $ 4,9 miljard (50% meer dan in 2009). Desondanks heeft Shell toen aangekondigd toch $ 1 miljard te willen bezuinigen, oftewel 7 % van het personeelsbestand in te krimpen. Dus zullen 7000 arbeids-plaatsen gaan verdwijnen in 2 jaar tijd.
Onthullend zijn vooral ook de Wikileaks documenten die een schokkend inkijkje geven in het handelen van Shell. Zo is bekend geworden dat Shell hoge ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken “stage” liet lopen bij het bedrijf, zodat wanneer ze weer terug zijn op hun departement zij de Shell belangen goed kunnen behartigen. Datzelfde gebeurt ook in Nigeria. Shell heeft zeker 11 medewerkers “gedetacheerd” bij nationale en lokale overheden, zodat zij over goede “inside information” beschikken.
De plaatselijke Shell directeur in Nigeria Ann Pickard onderhoudt intensieve contacten met de Nederlandse en Amerikaanse ambassades, wat toch heel vreemd is voor een bedrijf.
In de Amerikaanse ambtsberichten staat letterlijk dat Shell een belangrijk aandeel heeft in de Nederlandse buitenlandse politiek. Zo heeft Balkenende in Rusland met president Poetin een goede deal kunnen sluiten voor Shell in het Sachalin olie- en gasproject. Politiek in dienst van het bedrijfsleven!
Bij veel buitenlandse bezoeken van Koningin Beatrix, waarbij het bedrijfsleven vaak ook meereist en aanzit bij officiële diners, is Shell ook altijd prominent aanwezig. De koningin weet belangrijke deuren te openen!
Dat levert ook de Koninklijke familie geen windeieren op, want officieus is zij grootaandeelhouder bij “Koninklijke” Shell !
Update
Begin 2021 heeft de Nederlandse rechtbank dan toch na 13 jaar procederen een uitspraak gedaan en enkele Nigeriaanse boeren gelijk gegeven waarbij Shell verantwoordelijk is voor olielekkages en de boeren dus recht hebben op een schadevergoeding. Hoeveel moet later worden bepaald.
Tot overmaat van ramp gebeurde iets vergelijkbaars in het Verenigd Koninkrijk. Daar spanden 42.000 Nigeriaanse boeren een zaak aan tegen multinational Shell, vanwege milieuvervuiling. De lagere rechters hadden het verzoek eerder afgewezen, maar het Britse Hooggerechtsshof stelt de klagers nu toch in het gelijk. Het Nederlandse/Britse Moederbedrijf Shell kan nu worden aangeklaagd.
Gerechtigheid voor de Nigeriaanse bevolking en een overwinning voor het internationaal Recht.
